Statige ruimte, stevige houding

Foto: Trouw 14 februari 2017, artikel 'Lerarenregister een jaar uitgesteld'

Ik ben beelddenker, als er zoiets bestaat. Voor beelddenkers is er niets fijners dan urenlang naar plaatjes staren en de fantasie de vrije loop laten gaan. Zo schoot er -toen ik deze foto vanmorgen op Linkedin voorbij zag schieten- door mijn hoofd: ´Wat een bijzonder plaatje!´

Het gaat om een foto uit de Trouw van Sander Dekker met senator Esther-Mirjam Sent in de plenaire vergaderruimte van de Eerste Kamer, gepost door iemand uit het onderwijs. Ik keek niet naar de titel van de foto, noch naar de openingsalinea. Ik werd gegrepen door de kleuren van de ruimte waar de twee politici zich bevonden, de lichtval en de manier waarop ze tegenover elkaar stonden. Deze foto zou een schilderij kunnen zijn, dacht ik, of een scene in een film, een fragment uit een theaterstuk...

Inderdaad heeft de fotograaf heeft topwerk geleverd. Hij heeft het tweetal precies gefotografeerd met het bewerkte paneel op de achtergrond, en niet voor de ramen. Geen tegenlicht dus. Sterker nog, het tegenlicht valt prachtig op het houtwerk dat haaks op de ramen staat, en brengt een blauwe zweem in de ruimte. De fotograaf weet de statige sfeer in deze plenaire vergaderruimte van de Eerste Kamer* sowieso mooi in beeld te brengen: De uitsnede van het rode tapijt, de zeegroene bekleding op de stoelen, het houtwerk, het lampje, de bruinleren stoelen. Deze elementen (die corresponderen met vuur, water, hout, metaal en aarde) zijn compleet.

Het tweetal

Maar nu het tweetal: laten we de fysieke houding van de politici op de foto eens analyseren. Een goede ruimte-analyse ontstaat immers als je ook de gebruikers van de ruimte observeert en ze een plek geeft in het totaal. Mijn eerste gedachte was: Wat staan die twee dicht tegenover elkaar! De zogenaamde codes voor de comfortzone die mensen gewend zijn te hanteren, en over het algemeen ook respecteren (‘Niet in mijn aura a.u.b.’) lijken hier door beiden aan de laars te worden gelapt. Als kleine vrouw zou ik nooit zo dicht op een persoon van deze lengte staan, tenzij het mijn geliefde zou zijn. Zou ik zo lang zijn als Sander Dekker, dan zou ik een stapje naar achteren doen wanneer een kleiner persoon zo dicht tegenover me zou staan. Ik zou dat uit beleefdheid doen, om de kleinere persoon niet in verlegenheid te brengen.

Of zijn er ook andere situaties waarin mensen zo dicht op elkaar staan, zonder dat ze avances maken? Hou zouden we het beeld interpreteren als we de context erbij betrekken? Ik denk dan aan de verhitte discussie die de afgelopen maanden gevoerd is over het lerarenregister. Het gaat over dat 250.000 leraren (basis-, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs) per 2023 moeten kunnen aantonen dat ze genoeg bijscholing hebben gevolgd om voor herregistratie in aanmerking te komen. Wie niet het juiste diploma heeft, of te weinig cursussen volgt, kan misschien vanaf 2027 worden ontslagen.

Licht bezorgd

Ik lees het artikel nu aandachtig: ‘Lerarenregister een jaar uitgesteld’. ‘Senator Esther-Mirjam Sent (PvdA) in gesprek met...’, ‘Dekker gunt zich extra jaar...’, ‘van afstel waarschijnlijk geen sprake...’, ‘Een bezorgde Eerste Kamer heeft, bij monde van PvdA-nator Esther-Mirjam Sent, om uitstel gevraagd...’,

Inderdaad zou je de uitdrukking van Sent als licht bezorgd of ernstig kunnen interpreteren. Deze interpretatie lijkt de juiste als je haar handen en totale lichaamshouding erbij betrekt: licht gespannen, met ingetrokken vingers (iets wat bij boosheid of frustratie misschien een gebalde vuist zou kunnen worden). Tegelijkertijd oogt Sents lichaamshouding ook krachtig, kordaat, pittig. Ze kijkt Dekker recht aan, zoals een moeder ook naar haar puberzoon zou kunnen kijken: ‘Geen geintjes. Heb je geblowd of niet?’ Haar rode handtas hangt als een sjerp om een uniform, de rode rode ketting om haar nek maakt het af, en vertelt je: ‘Don’t fuck with me’. Aantekeningen in de hand, het klepje van haar tasje piept ondeugend open. Maar ondeugend is ze niet. Ze is bloedserieus. De lichtval op haar haren maakt van haar een engel die in de bres springt voor haar dierbaren.

Dekker daarentegen lijkt vaker gedeald te hebben met deze bodylanguage. Hij deinst niet terug, buigt niet lichtjes door de knieën, of laat zijn schouders zakken... Nee. Ook hij staat fier overeind, met gerechte rug. Spanning is bij hem niet te bespeuren. Concentratie, volhardendheid en soepelheid, met een hand die nonchalant in zijn broekzak rust. Politiek is een eitje voor Dekker, en hij geeft graag toelichtig op zijn keuzes en motivatie. Dekker maakt daarbij het gebaar dat Italianen maken als ze hun woorden kracht bij willen zetten. Het is de vingertaal die zegt: 'hier gaat het om, dit is de kern'.

Of Sent Dekkers verhaal overtuigend vindt, weten we niet. Ze kijkt, en staat, denkt en voelt. En dat de ruimte waarin ze zich bevindt van invloed is op haar gedrag en houding, daar ben ik van overtuigd.

NB Zouden ze trouwens geweten hebben dat ze gefotografeerd werden? Of zou het gesprek misschien door de fotograaf in scene gezet zijn? Nee, dat is onmogelijk. Hoewel...? Ach, al zou het zo zijn... Ik blijf het een prachtig plaatje vinden.

*Bekijk voor de aardigheid ook een de totale ruimte van deze plenaire vergaderzaal van de Eerste Kamer, inclusief plafond. Indrukwekkend! https://www.rijksvastgoedbedrijf.nl/vastgoed/projecten-in-aanbesteding/den-haag-binnenhof/binnenhof-in-beeld/binnenhof-als-trekpleister).

#inrichting #omgeving #materialen #fengshui #leerkrachten #veiligheid #psychologie #ruimte